آلرژی بهاره یک وضعیت شایع است که تقریبا 20-30 درصد از جمعیت را تحت تأثیر قرار میدهد. این آلرژی مربوط به واکنش ایمنی بدن به گرده های گیاهان است که در فصل بهار در هوا آزاد میشوند.
زمانی که این گرده ها وارد بدن میشوند، سیستم ایمنی بدن به اشتباه آنها را به عنوان تهدید تشخیص می دهد و شروع به تولید هیستامین و دیگر مواد شیمیایی میکند. این مواد باعث ایجاد علائم آلرژی مانند آبریزش بینی، خارش چشم ها، عطسه و سرفه میشوند.
آلرژی بهاره میتواند باعث ایجاد مشکلات جدی برای افراد مبتلا شود و بر کیفیت زندگی آن ها تأثیر بگذارد. بنابراین شناخت و مدیریت صحیح این وضعیت بسیار مهم است.این مقاله به بررسی علل، علائم و درمانهای مؤثر برای آلرژیهای بهاری میپردازد و اطلاعات ارزشمندی را برای کسانی که به دنبال تسکین هستند ارائه میدهد.
آلرژی بهاری چیست؟
آلرژی بهاری که به عنوان تب یونجه یا رینیت آلرژیک نیز شناخته می شود، میلیون ها نفر را در سراسر جهان تحت تاثیر قرار می دهد.
این آلرژی زمانی رخ می دهد که سیستم ایمنی بدن به آلرژن های موجود در هوا مانند گرده واکنش نشان دهد. در طول بهار، درختان، علفها و علفهای هرز گردهها را در هوا آزاد میکنند تا گیاهان دیگر را بارور کنند. برای افراد مبتلا به آلرژی، قرار گرفتن در معرض گرده باعث پاسخ ایمنی می شود که منجر به علائم ناراحت کننده مختلفی می شود.
علت الرژی بهاری
همانطور که قبل تر اشاره شد گرده های گیاهان و درختان که در فصل بهار برای باروری در هوا پخش شدند علل اصلی این آلرژی است در ادامه با برخی از این عوامل آشنا می شویم:
- گرده درختان : گرده درختان علت اصلی آلرژی بهاره است. مقصران رایج عبارتند از: توس، بلوط، کاج، افرا، سرو.
- گرده چمن : علف ها نیز به میزان قابل توجهی در ایجاد آلرژی های بهاری نقش دارند. رایج ترین گرده های چمن عبارتند از: تیموتی، برمودا، بلوگراس کنتاکی،چمن جانسون
- گرده علف های هرز: علفهای هرزی مانند ابروسیا اگرچه در پاییز شیوع بیشتری دارد، اما در برخی مناطق نیز میتواند باعث آلرژی بهاری شود.
- اسپورهای کپک : باران های بهاری و افزایش رطوبت شرایط ایده آلی را برای رشد کپک ها در داخل و خارج از خانه ایجاد می کند. هاگ های کپک می توانند در هوا تبدیل شوند و واکنش های آلرژیک ایجاد کنند.
علائم آلرژی بهاری
علائم آلرژی بهاری می تواند از خفیف تا شدید متغیر باشد و ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- آبریزش بینی: یکی از شایعترین علائم است. باعث آبریزش مداوم و احساس گرفتگی بینی میشود.
- خارش و قرمزی چشمها: چشمها ممکن است خارش داشته باشند و قرمز و متورم شوند.
- عطسه و سرفه: افراد مبتلا به آلرژی بهاره معمولاً دچار عطسههای مکرر و سرفههای تحریکی میشوند.
- خارش و التهاب پوست: گاهی اوقات ممکن است خارش و راش های قرمز روی پوست ظاهر شود.
- گلودرد و خشکی حلق: برخی افراد دچار احساس گلودرد و خشکی حلق میشوند.
- خستگی و سردرد: به دلیل آزار دهنده بودن علائم، فرد مبتلا ممکن است احساس خستگی و سردرد داشته باشد.
- مشکل در تنفس: در مواردی، ادم مخاطی و گرفتگی بینی میتواند باعث دشواری در تنفس شود.
این علائم معمولاً در فصل بهار شروع شده و تا فصل تابستان ادامه پیدا میکنند. شدت علائم از فردی به فرد دیگر متفاوت است.
🔗بیشتر بخوانید : بهترین فوق تخصص آلرژي بزرگسالان تهران
نحوه تشخیص آلرژی بهاری
تشخیص آلرژی بهاری معمولاً توسط پزشک متخصص صورت میگیرد و شامل موارد زیر است:
1.بررسی سابقه پزشکی:
یک ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی برای شناسایی آلرژن های بالقوه و ارزیابی شدت علائم، یک تاریخچه پزشکی دقیق می گیرد.
2.بررسی علائم:
- پزشک با پرسش از بیمار در مورد علائم مانند آبریزش بینی، خارش چشمها، عطسه و سرفه به تشخیص اولیه میرسد.
- این علائم باید در فصل بهار یا زمان گردهافشانی ظاهر بشوند.
3.تست پریک پوست (Skin Prick Test):
- در این آزمایش، قطرههای کوچکی از عصارههای آلرژنها روی پوست قرار می دهند.
- اگر پوست در محل تماس با آلرژن متورم و قرمز شود، نشانه حساسیت به آن آلرژن است.
4.آزمایش خون (IgE Test):
- در این آزمایش، میزان آنتیبادیهای IgE که علیه آلرژنها تولید میشوند، اندازهگیری میشود.
- افزایش سطح IgE، نشانه وجود آلرژی است.
درمان موثر آلرژی بهاری
درمان آلرژی بهاره معمولاً شامل ترکیبی از روشهای دارویی و غیردارویی است. هدف از درمان کنترل علائم و کاهش حساسیت فرد به عوامل آلرژیزا است. برخی از روشهای درمانی رایج عبارتند از:
دوری از آلرژن ها:
کاهش قرار گرفتن در معرض آلرژن ها موثرترین راه برای مدیریت آلرژی های بهاری است. در اینجا چند نکته وجود دارد:
- – در روزهای پر گرده در خانه بمانید.
- – پنجره ها و درها را بسته نگه دارید.
- – از تهویه مطبوع با فیلتر تمیز استفاده کنید.
- – بعد از گذراندن وقت در فضای باز دوش بگیرید و لباس عوض کنید.
داروهای ضد-آلرژی:
- آنتیهیستامینها: مانند ستیریزین و لوراتادین که علائم آبریزش بینی و خارش را کاهش میدهند.
- کورتیکواستروئیدها: مانند فلوتیکازون که التهاب مخاط را کاهش میدهند.
- دکونژستانتها: مانند فنیلافرین که باعث کاهش احتقان بینی میشوند.
ایمونوتراپی (درمان با آلرژنها):
- در این روش، مقادیر کم و افزایشی آلرژنها به صورت تزریقی یا زیرزبانی به بیمار می دهند.
- هدف، ایجاد تحمل ایمنی در بدن بیمار نسبت به آلرژنهاست.
اقدامات غیردارویی:
- اجتناب از مواجهه با عوامل آلرژیزا مانند گردهها
- استفاده از فیلترهای هوا و پاککنندههای هوا در منزل
- کاهش استرس و بهبود کیفیت خواب
درمان باید متناسب با شدت علائم و نوع آلرژی فرد انتخاب شود. در صورت عدم کنترل علائم، پزشک میتواند از ترکیب چند روش درمانی استفاده کند.
بیشتر بخوانید : آلرژی پاییزی
کنترل و پیشگیری از آلرژی بهاره
برای پیشگیری از این بیماری رعایت نکات زیر الزامی است :
- از قرار گرفتن در معرض محرک های آلرژی بهاری اجتناب ورزید.
- در روزهایی که باد می وزد در خانه بمانید. بهترین زمان برای بیرون رفتن پس از باران است که به پاکسازی گرده ها از هوا کمک می کند.
- لباسهایی را که بیرون پوشیدهاید در بیاورید و دوش بگیرید تا گردهها را از روی پوست و موهایتان بشویید.
- لباس های شسته را بیرون آویزان نکنید، گرده ها می توانند به ملحفه ها و حوله ها بچسبند.
- هنگام خروج از منزل از ماسک گرده استفاده کنید.
- در شب یا هر زمان دیگری که تعداد گرده ها زیاد است، درها و پنجره ها را ببندید.
- از فعالیت در فضای باز در اوایل صبح که تعداد گرده ها در بالاترین میزان است، خودداری کنید.
- هوای داخل خانه را تمیز نگه دارید.
- از سیستم تهویه مطبوع خانه و ماشین خود استفاده کنید.
- اگر در خانه خود گرمایش هوا یا تهویه هوای اجباری دارید، از فیلترهای با راندمان بالا استفاده کنید و برنامه های منظم تعمیر و نگهداری را دنبال کنید.
- هوای داخل خانه را با رطوبت گیر خشک نگه دارید.
- از یک فیلتر هوای ذرات با راندمان بالا قابل حمل در اتاق خواب خود استفاده کنید.
- کف اتاق را با جاروبرقی که دارای فیلتر است، تمیز کنید.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر داروهای بدون نسخه و درمان های خانگی تسکین نمی دهند، ممکن است زمان مراجعه به یک پزشک متخصص آلرژی فرا برسد. علائم مداوم یا شدید ممکن است نیاز به داروهای تجویزی یا درمان های دیگر داشته باشد. علاوه بر این، اگر علائمی مانند خس خس سینه، تنگی نفس یا مشکل در تنفس را تجربه کردید، فوراً به پزشک مراجعه کنید، زیرا این علائم میتواند نشانهای از یک بیماری جدیتر مانند آسم باشد.
نتیجه گیری
آلرژی های بهاری می توانند آزاردهنده باشند، اما با استراتژی های صحیح می توانید علائم خود را به طور موثر مدیریت کنید. با درک علل، شناخت علائم و بررسی گزینه های مختلف درمانی، می توانید تسکین بیابید و از زیبایی فصل بهار لذت ببرید.
چه از طریق اجتناب، داروها، ایمونوتراپی یا درمان های طبیعی، راه های زیادی برای مبارزه با آلرژی های بهاری و بهبود کیفیت زندگی شما وجود دارد.